برای سال های متمادی، جیره های حیوانی ،با عناصر معدنی ضروری مانند مس(Cu) ، آهن (Fe) ، ید (I) ،(Mn) منگنز ، مولیبدن (Mo) ، سلنیوم (Se ) و روی (Zn) مکمل می شوند. علت مکمل سازی با عناصر کمیاب، پیشگیری از وقوع انواع بیمار یهای ناشی از کمبود عناصر است. عناصر معدنی نقش های کلیدی در ارتباط با مراحل متابولیکی به ویژه به عنوان کاتالیست هایی برای آنزیمها و هورمون ها ایفا می کنند و برای سلامت، رشد و تولید مثل مطلوب، ضروری هستند.
امروزه، سؤال این نیست که چرا جیره ها به مکمل شدن با عناصر معدنی نیاز دارند و چه نوع منبع فلزی انتخاب شود. بازار عناصر کمیاب، ترکیبات معدنی و آلی را دربرمی گیرد. عناصر کمیاب معدنی به فرم سولفات ها، اکسیدها، کربناتها، کلریدها موجود هستند. از نظر تجاری، عناصر کمیاب آلی در دسترس عمدتا به صورت ترکیبی تولید می شوند. از طرف دیگر، یک پیوند شیمیایی مستحکم مابین یک ماده معدنی و یک ترکیب آلی مناسب ایجاد می شود.
انواع مختلف عناصر کمیاب آلی در بازار موجود هستند. برای برخی از آن ها آمینواسیدها و پپتیدهای زنجیره کوتاه و مشتق شده از پروتئینهای سویای هیدرولیزشده به عنوان لیگاند استفاده می شود و سایرین از آمینواسیدهای خالص استفاده می کنند. مطالعات نشان داده اند که جذب و هضم حیوانی و استفاده از منابع آلی عناصر کمیاب بهتر از شکل معدنی است، زیرا به فراهم زیستی بیشتر منجر می شود. با این وجود، درون منابع آلی ممکن است تفاوت های زیادی وجود داشته باشد. قابلیت فراهمی زیستی یک فلز تحت تأثیر عوامل مختلفی است همانند تداخل با سایر عناصر معدنی، ترکیبات جیره غذایی و تشکیل ترکیبات غیرقابل جذب نامحلول در دستگاه گوارش و نیز مقدار بازدهی جذبش در دستگاه گوارش چقدر است. فراهمی زیستی بالا به کاهش حداقلی مواد مورد نیاز جهت تأمین احتیاجات حیوانی و علاوه بر این، کاهش دفع و خروج مواد معدنی منجر می شود.
مشخصات فنی
محصولی در کشور سوئیس تولید شده است که عناصر ترکیبات آلی را با آمینواسید گلیسین ترکیب کرده است. ساختار کریستالی شیمیایی به طور کامل اختصاصی شده است. انتخاب گلیسین به عنوان یک لیگاند اجازه می دهد محصولاتی با میزان بالای فلزی تولید شود و داشتن پیوند پیچیده این اجازه را می دهد که این محصولات در آب حل نشده و در خوراک و مکمل ها اختلاط یابند. این ویژگیها اجازه می دهند محصولی داشته باشیم که نشان داده شده است؛ پایدارترین شکل آلی موجود را در بازار دارد.
به عنوان یک نتیجه، فلز به شکل آلی در طول دستگاه گوارش به جایگاه جذبش می رسد. محصولات عناصر کمیاب آلی در تأسیسات پیشرفته با استفاده از تکنولوژی گرانوله سازی پاششی ساخته می شوند. این فرایند تولید منحصربه فرد بهینه شده است تا مدیریت و همگن سازی بهتری برای محصولات ایجاد شود. یک گرانول ریز و بدون ایجاد گردوغبار حاصل می شود. این محصولات سیال پذیری عالی دارند و به علت سطح کمتر در مقایسه با محصولات ریزتر، خطر کمتری برای کیکی شدن (کلوخه ای شدن( دارند و به دلیل اندازه کوچک و یکنواخت ذرات توزیع پذیری ایده آلی در مکمل و خوراک دارند.
ازآن جاییکه مواد مغذی پیش از اسپری کردن و بدون افزودن مواد حامل یا عوامل سیال کننده انحلال پذیر می گردند، مجددا محصولات نهایی کاملا در آب محلولند. اثبات فراهم یزیستی و کارایی محصول مطالعه ای در دانشگاه ایالتی کارولینای شمالی با تمرکز بر فراهمی زیستی مواد معدنی در نشخوارکنندگان انجام شد. نتایج نشان داد که جذب و احتباس ظاهری روی و غلظت کبدی روی برای گوساله های پرواری مکمل شده با عناصر کمیاب آلی نسبت به آن هایی که با سولفات روی یا سایر منابع معدنی تغذیه شدند، بالاتر بود عنصر روی نشان داده است که نقش های حیاتی در سیستم ایمنی ایفا می کند. به طوریکه استفاده از شکل آلی روی ( Zn ) می تواند ابزار خوبی جهت ارتقا یک وضعیت ایمنی خوب در نشخوارکنندگان باشد. در مطالعه دیگری با مقایسه منبع روی آلی با سولفات روی در دانشگاه ایالتی کارولینای شمالی، این نتیجه حاصل شد که شکل آلی بر روی عوامل ایمنی اثرات مثبت داشت.
از میان سایر عوامل، هاپتوگلوبین، یک پروتئین شناخته شده مرحله حاد که در زمان عفونت افزایش می یابد، در طول دریافت این مرحله در خون اندازه گیری و آنالیز شد. شروع از روز 14 ، میزان هاپتوگلوبین برای 30 روی آلی تغذیه ppm حیواناتی که با شده بودند در مقایسه با حیواناتی که با سولفات روی تغذیه شدند، کاهش یافته 30 ppm بود. مکمل سازی با روی آلی در مقایسه با سولفات روی، پاسخ ایمنی گاوها و سرعت بهبودی شان را تسریع می بخشد. بر پایه این نتایج، مکمل سازی با روی آلی می تواند میزان ایمنی مطلوب را در نشخوارکنندگان بالا برده و اثرات منفی عفونت ها را به حداقل رساند.
